Hayatınıza Renk Katın: Tohum Filizlendirme
Baklagilleri tükettikten sonra şişkinlik mi hissediyorsunuz? Ne yaparsanız yapın bir türlü vitamin ve mineral eksikliklerinizin önüne geçemiyor musunuz? O zaman filizlendirme işlemine bir göz atabilirsiniz.
Filizlendirme, diğer bir adıyla çimlendirme baklagil, tahıl, kuruyemiş ve diğer tohumların canlandırılması ve tekrar yeşillendirilmesi işlemidir. Bu sayede bu tohumlardan alacağımız tüm faydalı bileşenler fazlasıyla artar ve vücut için daha kullanılabilir hale gelir. Filizlendirme işlemi binlerce yıldır insanlar tarafından bilinmekte ve uygulanmaktadır. Özellikle Asya’da günümüzde de bu işlem günlük hayatın önemli bir parçası haline gelmiştir. Yapılan çalışmalarda normal hallerine kıyasla filizlendirilmiş tohumların vitamin ve mineral değerlerinin artmış olduğu, sindiriminin daha kolay gerçekleştiği ve içeriğindeki fitik asit, lektin gibi bazı zararlı olabilecek bileşenlerin önemli ölçüde azaldığı görülmüştür.
Filizlendirmenin Faydaları Nelerdir?
- Filizlendirilen tohumlarda B12, A Vitamini, C Vitamini, demir, çinko, magnezyum gibi öğeler ve çeşitli aminoasitler artış gösterir ve vücut tarafından kullanılabilirliği artar.
- Tohumlar çok daha kolay sindirilir.
- Tohumlarda bulunan çeşitli mineral ve vitaminlerin vücut tarafından emilmesini engelleyen bir bileşik olan fitik asit miktarının azalmasını sağlar. Dolayısıyla tohumlardan aldığımız fayda artar.
- Yine sindirimi zorlaştıran bir bileşik olan lektinin de önemli ölçüde azalmasını sağlar.
- Tohumlarda bulunan karbonhidratı azaltır, proteinlerin daha konsantre ve emilimlerinin daha kolay olmasını sağlar.
- Lif miktarında artış olduğu için daha tok tutar ve sindirim sistemini koruyucu etkisi vardır.
- Gluten içeren tahıllar çimlendirildiğinde gluten ve diğer alerjen maddelerin miktarları azalır.
- Yapılan bazı çalışmalarda filizlendirilen tohumların enzim ve antioksidan miktarlarında artış olduğu gözlenmiştir.
- Sindirim kolay olduğu için özellikle baklagillerin gaz yapma özellikleri azalır.
Filizlendirme Nasıl Yapılır?
Filizlendirmede dikkat edilecek en önemli nokta filizlendirme yapacağınız tohumun çiğ olmasıdır. Örneğin buğday çimlendirmek için piyasada satılan bulgur ya da yemeklik buğdayları kullanamazsınız, herhangi bir işlem görmemiş buğday kullanmanız gerekir. Yine dikkat edilecek önemli noktalardan bir tanesi bu filizlerin gıda kaynaklı bakterilere çok açık olması ve olası zehirlenme ve gıda kaynaklı hastalıklara neden olma potansiyelidir. Bu nedenle evlerinizde filizlendirme yaparken hijyen koşullarına çok dikkat etmeniz gerekiyor. Filizlendirme işlemi bittikten sonra kısa süreli buhar uygulamak gıda kaynaklı hastalıkların önüne önemli ölçüde geçilmesini sağlayacaktır.
- Steril ve çiğ tohumları birkaç kere yıkadıktan sonra temiz bir kaba alın ve üzerini geçecek kadar temiz su ekleyin. Kabın üzerini gıdaya uygun bir tülbent veya mutfak havlusu ile örtün. Bu şekilde suyun içinde 8-12 saat arası bekletin.
- Suyun içindeki tohumları süzün ve direkt güneş ışığı almayan bir yerde ağzı tülbent ile kapalı fakat hava alabilecek bir şekilde bekletin.
- Tohumlar kuruduğunda üzerine biraz su ekleyip fazla suyu süzerek aynı şekilde bekletin. Bu ıslatma işlemine sabah ve akşam devam edin. Burada önemli olan tohumların sürekli nemli kalmasını sağlamak.
- Tohum çeşidine göre 8-24 saat içinde filizler çıkmaya başlayacaktır. Filizlenme işlemi kullanacağınız tohumun cinsine göre farklılık gösterebilir. Filiz boyları 0,5 cm ile 2 cm arası olduğunda kullanılmaya hazır demektir.
- Bu aşamadan sonra tohumları kurutup buzdolabında bir haftaya kadar saklayabilirsiniz.
Tohum Filizleri Nerelerde Kullanılır?
Bu besin değeri fazlaca artmış, sindirimi kolay, lezzetli filizleri ister çiğ isterseniz de pişmiş olarak iyice yıkayıp suyunu süzdükten sonra kullanabilirsiniz. Salata, sandviç ve çorbalarınıza ekleyebilir, lezzet ve görüntü olarak sunumlarınıza farklılık katabilirsiniz. Pişirmek isterseniz de kısa süreli buharda pişirme yöntemini uygulayabilir, filizlerinizi ara öğün olarak tüketebilirsiniz.
İrem Dilge GÖKÇE
Gıda Mühendisi
Kaynaklar
- Sprouting of seeds and nutrient composition of seeds and sprouts, j. R. Fordham c. E. Wells l. H. Chen, Mayıs 1975
- Effect of germination on phytochemical profiles and antioxidant activity of mung bean sprouts, Guo X1, Li T, Tang K, Liu RH., Kasım 2012
- https://draxe.com/sprout