Halkla İlişkilerin Annesi: Betül Mardin Kimdir?
1960’ların sonlarına kadar Türkiye’de neredeyse kimsenin halkla ilişkiler mesleği hakkında bilgi sahibi olmaması karşın çalışmaktan vazgeçmeyen güçlü bir kadın Betül Mardin tarafından ülkemize kazandırılmıştır. Peki Betül Mardin kimdir?
Ailenin ikinci kız çocuğu olan Betül Mardin, 13 yaşına kadar kekeme olmasının yanı sıra 5 yaşına kadar da konuşamamıştır. Çocukluk döneminde dadısından gördüğü kötü muamele kendisinde büyük psikolojik hasarlar bırakmıştır ve bu beyin hasarları araba sürme, bilgisayar vb. birçok cihazın kullanılması yönünde kendisinin yetersiz kalmasına neden olmuştur.
Küçük yaşta yaşadığı bu dramların ardından kendisine verdiği ”Benimle kimse alay etmeyecek!” sözü onun daha çok motive olmasını sağlar ve canla başla çalışmaya başlar.
1946 yılında Arnavutköy Kız Koleji’nden mezun oldu, üniversite okumak istese de, babası üniversiteye gitmesine izin vermedi. İlk defa 1952 yılında Tercüman gazetesinin magazin bölümünde çalışmaya başladı. Burada üç yıl kadar çalıştı ardından Yeni Sabah’a geçti. Ve 1959 yılında Haldun Dormen ile nikah masasına oturdu.
Çalışma hayatına 1960’larda bir gazetede tercüman olarak başlayan Mardin, ardından pek çok alanda daha çalışmaya devam eder. Kendisinin Türkiye’ye daha televizyon gelmeden önce TRT’nin BBC’ye televizyon dersi alması için gönderilmesiyle aldığı eğitimin ardından Türkiye’de televizyonu anlatan ve kullanmayı öğreten ilk kişi olmuştur.
”Halkla ilişkiler Türkiye için çok gerekliydi.’
Betül Mardin 60’ların sonunda Akbank’ta ”yönetici ile çalışan arasındaki kişi” pozisyonu tanımının halkla ilişkiler olduğunu öğrendikten sonra bu konu üzerine daha fazla yönelir, kendini geliştirmek için Londra’ya gider ve deneyim kazanır. 1968 yılında, “Beşeri Münasebetler” ismi altında Halkla İlişkiler Uzmanı olarak işe başlar. Ancak yurt dışında Türkiye’ye karşı olan izlenimlerin kötü olduğunu görür ve bunun üzerine Türkiye’de bir dernek kurarak Türkiye’nin uluslararası alanda prestijini kazanması için konferanslar düzenlemeye başlar.
Londra’da tanıştığı bir İngiliz ona şöyle der: ”Toplantıların sonunda bir soru sor, herkes seni görsün. Ardından bir soru daha sor, şaşırsınlar. Ama üçüncüyü sorma.”
1969 yılında İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde Radyo ve Televizyon Programcılığı dersi veren Mardin, 1975 yılından itibaren Boğaziçi Üniversitesi Turizm Bölümü’nde ve İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde Halkla İlişkiler konusunda dersler verdi.
1995 yılında Uluslararası Halkla İlişkiler Derneği’nin (IPRA) başkanlığına kadar yükselmiştir ve bu göreviyle de IPRA’nın ilk Türk kadın başkanı olmuştur. Daha sonra Uluslararası Halkla İlişkiler Derneği tarafından kendisine verilen “Member Emeritus” unvanıyla da, dünyada sayılı kişide olan bu ödülle, halkla ilişkilerde bir üstad sayılmaktadır. İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler bölümü öğretim üyesidir.
İlerleyen zamanlarda Güney Afrika’da gittiği başka bir konferansta salona girdiğinde herkes ona ”mother” diye seslenmeye başlamasıyla o günden beri Betül Mardin kimdir diye soranlara verilecek yeni bir cevap var: halkla ilişkilerin annesi.
Damla DOLAN
Diğer “Kimdir?” yazılarımıza göz atmayı unutmayın!
Sahnenin Babası: Rasim Öztekin Kimdir?
Dünya Müziğinin Kilit İsmi: Ahmet Ertegün Kimdir?
Gelin ‘Halkla İlişkilerin Annesi’nin hikayesini bir de kendisinden dinleyelim: