Farklı Tınılar: Az Bilinen Enstrümanlar
Enstrüman çalmak ya da öğrenmek oldukça eğlenceli ve zahmetli bir iştir. Sizler için az bilinen enstrümanlar listesi yaptık. Eminiz ki okurken bizim kadar şaşıracaksınız. Keyifli okumalar.
1) Kalimba
Az bilinen enstrümanlar listesinin en başına “Kalimba”yı aldık. Baş parmak piyanosu olarak adlandırılır. Bu müzik aleti iki elimizin arasında uygun baş mesafesinde ve kendimizi rahat hissettiğimiz pozisyonda baş parmaklarımız ile ek bir araç olmadan kullanılır. Oldukça küçük ve basit bir yapıya sahiptir.
Kalimba farklı boylarda tellere, metal ve benzeri levhalara sahiptir. Bu levha yüzeyleri dıştan içe doğru geldikçe kalınlaşmaktadır dolayısıyla üretilen ses de kalınlaşır.
En çok tercih edilen 17 tuşlu kalimba modelidir.
Ayrıca bu özel enstrüman ses bakımından da oldukça ince tınıya sahiptir. Tını bakımından ince, tok ve kısa sayılabilecek sese sahip olan bu müzik aletini mutlaka denemelisiniz.
Birçok ebeveyn çocuklarını temiz ve verimli bir uykuya dalmasını sağlamak için ve hatta çocuklarını sakinleştirmek için bu enstrümana başvurmaktadır.
2) Hang Drum
Hang Drum, 2000 yılında Felix Rohner ve Sabina Scharer tarafından icat edilen vurmalı bir çalgıdır.
Tamamen çelikten üretilen Hang, kucağa yerleştirilip el ve parmaklar kullanılarak çalınır. Yüzeyinde bulunan küçük çukurlara vurularak titreşim yoluyla farklı sesler ve notalar elde edilir.
Elle çalınan Hang, ortaya çıkarılırken davul, çıngırak, gamelan ve gongdan gibi müzik aletlerinden esinlenilmiştir. Üstelik hala geliştirilmeye devam edilen bu ilginç çalgı farklı versiyonlara da sahiptir.
Görünüşü kaplumbağa kabuğunu andıran perküsyon aleti çelikten üretiliyor. Bu aletin çalma konusunda henüz oturmuş bir kural ya da yöntemi yoktur. Yüzeydeki 7 çukura vurarak titreşim yoluyla sesler elde ediliyor. Sesler diye adlandırılıyor çünkü belirli bir nota kuralı yoktur.
Vurduğunuzda metal sesi değil yankılanan bir tınlama sesi duymalısınız. Tınısını kaybetmemek için de iyi korumak gerekiyor. Bu müzik aletinin en büyük düşmanı pastır. Paslanmaması için özel yağları ve bezleri bulunmaktadır. Ayrıca enstrümana nem ve aşırı sıcak da iyi gelmemektedir.
Türkiye’de seri üretim mağazası bulunmamaktadır. Düşük bir ihtimal de olsa Galata’daki müzik mağazalarında ikinci el bulabilirsiniz. Şunu da eklemek istiyorum, Türkiye’de bilinen bir eğitmeni bulunmamaktadır.
Tavsiye : Hang Massive – Once Again – 2011
3) Ukulele
Dört telli bir çalgı olan ukulele çoğunlukla uke olarak kısaltılır. Ukuleler kendi aralarında 4 boyuta ayrılırlar, bunlar: Soprano, konser, tenor ve baritondur.
Soprano 53cm, Konser 58 cm, Tenor 66 cm ve Bariton ise 76 cm’dir.
Ukulelenin bazıları metalden bazıları ise ahşaptan oluşmaktadır.
Ukulele şekil olarak gitara benzeyen, 4 naylon telli bir enstrümandır. Gitar familyasından gelmektedir. Hawaii gitarı olarak da bilinir.
Ukulele, 1959 yılından beri ABD’nin eyaleti olan Hawaii’den Kuzey Amerika’ya oradan da Avrupa’ya yayılmıştır. İngiltere’de ise eşlik enstrümanı olarak çok sevilmiştir.
“Some Like It Hot” filminde Marilyn Monroe’nin ukulele çalması, enstrümanın yaygınlaşmasını sağlamıştır.
4) Klavsen
Klavsen, telli ve klavyeli müzik enstrümanıdır. Klavsen ismini Fransızlar kullanırken, Almanlar ise “Çembalo” olarak adlandırmıştır.
Piyanonun atası olan bir enstrüman olarak bilinmekle beraber piyano ile benzer tek yanı, iki enstrümanın da klavyeli çalgılar olmasıdır. Fakat mekanizma, ses rengi ve çalış tekniği yönünden birbirlerinden farklıdır.
Klavsen, telleri bir mızrak ile çeker. Bu enstrümanda tuşa nasıl basılırsa basılsın ses yüksekliği değişmez.
Klavsen için Bach, Mozart, Haydn, Handel gibi birçok besteci önemli eserler yazmıştır.
Bu müzik aleti solo enstrüman olarak kullanılmasının yanında özellikle Barok dönem orkestralarında klavyeli çalgı olarak dikkat çekmektedir.
Klavsende notalar hep aynı uzunluktadır ve bu müzik aleti 55 tuştan oluşmaktadır.
5) Obua
Obua, nefesli çalgılar ailesinden bir müzik aletidir. Bu enstrüman ağız ve hava basıncıyla çalınır.
Müzik aleti 17.yüzyılda iki Fransız müzisyeni, Jean Hotteterre ve Michel Philidor tarafından icat edilmiştir. Tarih boyunca bazı besteciler obua için solo eserler bestelemişlerdir. Bunların arasında, George Frideric Handel, Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart ve Ludwig Van Beethoven vardır.
Obua, abanoz, gül, şimşir, sedir ağacı gibi sert ve dayanıklı ağaçlardan yapılan nefesli çalgıdır. Günümüzde sert plastik bir madde olan ebonitten yapılan obualar da vardır.
Müzik aletinin yukarıdan aşağıya doğru gittikçe genişleyen konik bir yapısı vardır. Üst gövde, alt gövde ve kalak olmak üzere üç parçadan oluşmaktadır.
Obua, en küçük ve en geniş oktavlı çalgılardan biridir. Yaklaşık 60 cm’dir. Çalması çok zor bir çalgıdır.
Şule DİLAN
Yazarımızın diğer yazısı için:
Disleksi Nedir?