Kemal Sadık Göğceli ya da Büyük Usta Yaşar Kemal
Türk edebiyatının çınarı, Çukurova’nın sesi, halk ve doğa sevdalısı yazarımız Yaşar Kemal eserleri ve yaşantısıyla Türk Edebiyatı’na önemli izler bırakmıştır. Büyük usta hayatı boyunca kalemine sarılmış, köylü halkın yaşadığı sıkıntıları ve kentli halkın yaşadığı dramı okuyucularıyla buluşturmuştur.
Tam olarak bilinmese de 1923 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. Evin tek çocuğuydu. Köyünde Türkçe, evinde Kürtçe konuşulurdu. Küçük yaşlarında büyük travmalar yaşamıştı. Yaşar Kemal’in gözüne ne olduğu da bu travmayla ilgiliydi. Eniştesinin elinden kaçan bıçakla bir gözü kör olmuştu ve henüz dört buçuk yaşındayken babası ölümden kurtardığı evlatlığı tarafından gözlerinin önünde hançerlenmişti. Yaşadığı bu travmadan sonra kekemelik başlamıştı ve 12 yaşına kadar bununla yaşamıştı.
Yaşar Kemal’in Yazı ile Tanışması
İlk defa sekiz yaşındayken köye gelen bir çerçinin kâğıda bir şeyler yazdığını görmüştü. Yazıyla ilk böyle tanışmıştı Yaşar Kemal. Merakı hızla artan yazar, üç ayda okuma yazmayı öğrenmişti. Edebiyatla tanışması ise orta okul döneminde olmuştu. Edebiyata ilk defa şiirle başlamıştı. Okulu erken yaşta bırakıp çalışmak zorunda kalmıştı.
Yaşar Kemal’in Edebi Kişiliği
İlk şiiri Seyhan 1939 yılında Adana Halkevi Dergisinde yayımlandı. İlk kitabı Ağıtlar’ı daha 20 yaşında yazdı. Kitabı için üç yıl boyunca Çukurova çevresinde araştırmalar yapmıştı.
Yaşar Kemal 1950’ye kadar bir yandan çeşitli işlerde çalışırken diğer yandan da Adana’da kendini geliştirmeye çalışmaktadır. Çukurova Komünist Partisi kurucuları arasında bilindiğinden 15 gün hapishanede yatar. Cezaevinden çıktıktan sonra İstanbul’a gelir. Bebek hikayesi sayesinde röportaj yazarı olarak gazetede çalışmaya başlar. Bu yıllarda eşi Thilda Serrero’yla tanışır. Eşi, yazılarını İngilizceye çevirerek Yaşar Kemal’in tanınmasını sağlar.
1955 yılında İnce Memed kitabıyla büyük ün yakalar. Edebi faaliyetleri yanında siyasi faaliyetleri de olan yazar, siyasi dergi olan Ant’ın kurucularından biridir. Ant Yayınevi’nin yayımladığı Marksizmin Temel Kitabı adlı yapıttan dolayı 18 ay hüküm giyer. Yargıtay bu kararı bozar. Yazar, 1974-1975 yılları arasında Türkiye Yazarlar Sendikası‘nın ilk genel başkanı olur.
Yazı hayatına şiirle başlayan yazar daha sonra öykü ve romancılığa yönelmiştir. Yazar, şiirlerini ilk ve tek kitabı olan “Bugünlerde Bahar İndi” adlı kitapta toplamıştır. Şiirlerinde kendini sınırlamamış, çeşitli konularda yazmıştır. Roman yanında röportaj, hikâye, deneme ve dergi yazıları da vardır. Kırka yakın eseri bulunmaktadır. Yazıları nedeniyle defalarca yargılanmışsa da yine yazıları birçok dile çevrilip ödüller almıştır. Yargılanmak ise onun sosyalist düşüncelerini savunmasında ona engel olmamıştır.
Hayatını ve sanatını halka adamıştır. “Halkın mutluluğunun önüne kim geçiyorsa ben sanatımla ve bütün hayatımla onun karşısındayım. Et ve kemik nasıl birbirinden ayrılmazsa sanatımın da halktan ayrılmamasını isterim. Halktan kopmuş sanata inanmıyorum.” Demiştir.
Yaşar Kemal 1973 yılında Nobel’e aday olan ilk Türk yazarımızdır. Çeşitli sebeplerle bu ödülü alamasa da dünya çapında sayısız ödül, yedi fahri doktorluk payesi almıştır. Premi Internacional Catalunya, Légion d’Honneur nişanı, Uluslararası Cino del Duca ödülü Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d’Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü bu ödüllerden birkaçıdır.
İşte yazarımızın en ünlü romanı olan İnce Memed’den bir alıntı “Dünyanın bütün kötülüklerine baş kaldır. Bazen senin iyiliğin başkasının kötülüğüne de olabilir. Kendi iyiliğine de baş kaldır…”
Yaşar Kemal’in Yalnızlık Şiiri
Kuş uçmaz, kervan geçmez bir yerdesin.
Su olsan kimse içmez,
Ölür de susundan
Yol olsan kimse geçmez,
Sarp kayalara uğratır da yolunu
Elin adamı ne anlar senden?
Çıkarsın bir dağ başına,
Bir ağaç bulursun
Tellersin pullarsın
Gelin eylersin.
Bir de bulutları görürsün, bir de bulutları görürsün
Bir de bulutları görürsün
Köpürmüş gelen bulutları
Başka ne gelir elden?
Çın çın ötüyor yüreğimin kökünde şu dünyanın ıssızlığı
Tanrı kimsenin başına vermesin böyle bir yalnızlığı!
14 Ocak 2015 tarihinde İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesinde tedavi altına alındı. 28 Şubat 2015’te, 92 yaşında, o iyi insan, o güzel ata binip gitti…
Yaşar Kemal Eserleri
Roman
- Demirciler Çarşısı Cinayeti (1974)
- Yusufçuk Yusuf (1975)
- Yılanı Öldürseler (1976)
- Al Gözüm Seyreyle Salih (1976)
- Kuşlar da Gitti (1978)
- Deniz Küstü (1978)
- Yağmurcuk Kuşu (1980)
- İnce Memed (1955)
- Teneke (1955)
- Orta Direk (1960)
- Yer Demir Gök Bakır (1963)
- Hüyükteki Nar Ağacı (1982)
- Kale Kapısı (1985)
- Kanın Sesi (1991)
- İnce Memed 2 (1969)
- İnce Memed 3 (1984)
- Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana (1997)
- Karıncanın Su İçtiği (2002)
- Tanyeri Horozları (2002)
- Çıplak Deniz Çıplak Ada (2012)
- Tek Kanatlı Bir Kuş (2013)
Öykü
- Pis Hikaye (1946)
- Sarı Sıcak (1952)
- Bütün Hikayeler (1967)
Şiir
- Bugünlere Bahar İndi (2010)
Çeviri
- Ayışığı Kuyumcuları
Senaryo
- Bu Vatanın Çocukları (1959)
- Murad’ın Türküsü (1965)
- Ölüm Tarlası (1966)
- Yılanı Öldürseler (1981)
Röportaj
- Yanan Ormanlarda Elli Gün (1955)
- Çukurova Yana Yana (1955)
- Peri Bacaları (1957)
- Bu Diyar Baştan Başa (1971)
- Bir Bulut Kaynıyor (1974)
- Allah’ın Askerleri (1978)